بالا رفتن سرعت و کیفیت اجرای پروژه‌های عمرانی، موضوعی است که همواره دغدغه فعالان این حوزه بوده است. در این بین یکی از پرکاربردترین مصالح مورد استفاده در ساخت و ساز، بدون تردید، بتن است. طبیعی است که اگر راهی برای افزایش کیفیت و همچنین کاهش زمان اجرای بتن در ساخت و ساز پیدا شود، گام بلندی برای پیشرفت در این حوزه برداشته می‌شود. قطعات بتنی پیش ساخته، ایده کاربردی است که در این سال‌ها رونق یافته است. تنوع قطعات پیش ساخته موجود در بازار بسیار زیاد است. در این مطلب قصد داریم تا شما را با انواع این محصولات در ساختمان‌سازی آشنا کنیم. تا پایان با ما همراه باشید.
بتن پیش ساخته، محصولی است که در یک محیط کنترل شده کارگاهی تولید شده و برای استفاده به محل پروژه ساخت و ساز انتقال می‌یابد. تولید قطعات بتنی پیش ساخته در محیط‌های کنترل شده باعث می‌شود که چالش‌های بتن ریزی در محل پروژه به حداقل مقدار ممکن کاهش یابد. ضمن اینکه امکان تولید قطعات بتنی در شکل‌ها و اندازه‌های مختلف فراهم می‌شود. این قطعات آماده نصب هستند و در محل پروژه صرفا باید آن‌ها را در کنار یکدیگر قرار داد تا سازه ایجاد شود.
از جمله مهم‌ترین نکاتی درباره مزایای بتن پیش ساخته باید ذکر کنیم، عبارت‌اند از:
در کنار مزایایی که برای قطعات بتنی پیش ساخته برشمردیم، نباید از چالش‌های مربوط به استفاده از این محصولات نیز غافل شد. در همین راستا مهم‌ترین ملاحظات استفاده از قطعات بتنی پیش ساخته عبارت‌اند از:
انواع قطعات بتنی پیش ساخته را می‌توان بر مبنای عوامل گوناگونی دسته‌بندی کرد. ما در اینجا قطعات پیش ساخته را بر اساس کاربرد آن‌ها در ساختمان‌سازی، طبقه‌بندی می‌کنیم.
همان‌طور که می‌دانید برای اجرای فونداسیون ساختمان، بتن‌ریزی نقش اصلی را دارد. به‌جای استفاده از شیوه سنتی آرماتوربندی و بتن‌ریزی، می‌توانید از قطعات بتنی پیش ساخته زیر استفاده کنید:
ستون‌ها وظیفه انتقال بار ساختمان به فونداسیون را بر عهده دارند. اگر اجرای ساختمان‌های بتنی را از نزدیک تماشا کرده باشید، ستون‌های بتنی در هر طبقه با استفاده از قالب‌‌بندی و اجرا می‌شوند. بعد از بتن‌ریزی ستون‌های هر طبقه نیز باید چند روز منتظر ماند، تا اصطلاحا بتن بگیرد و بتوان عملیات اجرای طبقه بعدی را آغاز کرد. این موضوع باعث می‌شود که زمان اجرای ساختمان، افزایش پیدا کند. استفاده از قطعات بتنی پیش ساخته مانند ستون‌های سازه به‌عنوان جایگزین، تصمیمی هوشمندانه است. این ستون‌ها توان تحمل بالایی در تنش‌های فشاری و خمشی دارند. از جمله مهم‌ترین ستون‌های سازه پیش ساخته عبارت‌اند از:
به صفحات تخت مورد استفاده در ساختمان سازی، دال بتنی گفته می‌شود. دال‌های بتنی در ساختمان‌سازی معمولا برای اجرای سقف‌ها کاربرد دارند. بسته به نوع ساختمان، ضخامت دال‌ها نیز ۱۰ تا ۵۰ سانتی‌متر متغیر است. در حال عادی اجرای دال بتنی در ساختمان‌ها به‌صورت تخت انجام می‌شود. اما با استفاده از قطعات بتنی پیش ساخته، می‌توان دال‌های انحنادار تولید کرد و طراحی‌های زیبایی را در ساختمان سازی به ارمغان آورد. از جمله مهم‌ترین دال‌های بتنی پیش ساخته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
جالب است بدانید که از قطعات بتنی پیش ساخته به‌راحتی می‌توانید برای اجرای دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان‌ها نیز استفاده کنید. طبیعی است که استفاده از دیوارهای پیش ساخته، زمان اجرای پروژه‌ها را خیلی کوتاه‌تر می‌کند. انواع دیوارهای پیش ساخته بتنی عبارت‌اند از:
در کنار استفاده از دال‌های بتنی برای اجرای سقف، می‌توانید به‌صورت مستقیم از سقف‌های پیش ساخته نیز استفاده کنید. در تولید این سقف‌ها، دال بتنی روی تیرچه‌های پیش ساخته RCC قرار می‌گیرند، و سقف به‌صورت آماده برای نصب به محل پروژه انتقال پیدا می‌کند. انواع سقف‌های پیش ساخته را می‌توان در دو گروه زیر طبقه‌بندی کرد:
خیلی از افراد تصور می‌کنند که نمی‌توان با استفاده از بتن، نمای زیبایی در ساختمان‌سازی ایجاد کرد. این در حالی است که پروژه‌های موفق زیادی با استفاده از قطعات پیش ساخته بتنی اجرا می‌شوند که نماهای فوق‌العاده زیبایی دارند. نماهای پیش ساخته معمولا به‌صورت سفارشی در محیط کارگاه تولید می‌شوند. نکته مهم در تولید نماهای بتنی پیش ساخته، مقاومت در برابر عوامل مخرب محیطی مانند رطوبت، دما و … است.
از بتن می‌توان برای خلق آثار معماری زیبا مانند مجسمه‌ها نیز استفاده کرد. بسیاری از المان‌های به‌کار رفته در میادین و پارک‌ها سطح شهرها از بتن تقویت شده با الیاف شیشه برخوردار هستند. با استفاده از الیاف شیشه در بستر بتن، علاوه بر تقویت خصوصیات مکانیکی، بتن، می‌توان انعطاف‌پذیری آن را نیز تا حد زیادی بالا برد. به همین دلیل قطعات بتنی پیش ساخته برای اجرای طرح‌های هنری و معماری آماده می‌شوند.
تنوع قطعات بتنی پیش ساخته به آنچه تا اینجا مطرح کردیم، محدوده نمی‌شود. در حال حاضر قطعات متعدد دیگری نیز هستند که در محیط‌های کنترل شده کارگاه‌ها تولید شده و برای نصب به محل پروژه‌های عمرانی منتقل می‌گردند. در همین راستا از جمله قطعات دیگری که می‌توان به آن‌ها اشاره کرد، عبارت‌اند از:
در این مطلب به معرفی انواع قطعات بتنی پیش ساخته مورد استفاده در پروژه‌های عمرانی پرداختیم. تنوع این قطعات بیشتر از آن چیزی است که ما در این مقاله ذکر کردیم. در سال‌های اخیر استفاده از قطعات پیش ساخته بتنی خیلی رونق پیدا کرده است. شاید سرمایه‌گذاری اولیه برای خرید این محصولات، زیاد باشد؛ اما با توجه به کاهش زمان اجرای پروژه‌ها، عمر مفید بالا و همچنین نیاز به تعمیر و نگهداری کمتر، در بلندمدت تمام هزینه‌های صورت گرفته جبران می‌شوند. شما چه قطعات بتنی پیش ساخته دیگری می‌شناسید که می‌توان به فهرست این مطلب اضافه کرد؟