جایگاه کار داربست ضروری‌ترین بخش داربست است که امکان کار روی آن را فراهم می‌کند. ساخت این جایگاه و کار روی آن اصول و قواعدی دارد که رعایت کردن آن‌ها به جلوگیری از حوادث جانی ناگوار و آسیب به تجهیزات و اموال جلوگیری می‌کند. در این مقاله، در مورد جایگاه کار، اجزا و اصول و قواعد کار روی آن بحث شده تا با مطالعه آن بتوانید یک جایگاه کار ایمن بسازید.
جایگاه کار داربست فضایی است که برای استقرار نیروها و تجهیزات روی داربست‌های فلزی یا چوبی تعبیه می‌شود. هدف از برپایی داربست، انجام کار و دسترسی به ارتفاع است و به همین دلیل، داربست باید دارای جایگاهی باشد که بتواند وزن کارگران، مصالح و تجهیزات کار در ارتفاع را تحمل کند.
مکمل جایگاه کار داربست، جان‌پناه یا حفاظ است که باید در قسمت زیرین جایگاه کار داربست و در فاصله ۶ متری از آن نصب شود. این حفاظ از سقوط ابزار و مصالح و آسیب زدن به افرادی که در زیر داربست مشغول تردد یا کار هستند، جلوگیری می‌کند.
بر اساس آیین‌نامه‌های ایمنی، عرض جایگاه کار داربست باید حداقل نیم متر باشد تا بتواند آزادی عمل لازم برای استقرار کارگران و مصالح و ابزار را فراهم کند. همچنین رعایت اصول ایمنی در ساخت این جایگاه و اطمینان از استحکام آن اهمیت زیادی دارد.
همان‌طور که گفتیم کاربرد اصلی جایگاه کار داربست، فراهم کردن فضایی ایمن برای کار در ارتفاع است. جایگاه کار داربست روی انواع داربست‌های فلزی سنتی، چرخ‌دار، مثلثی، چکشی و کاپلاک نصب می‌شود و از آن برای کارهایی مثل بنایی، نقاشی، گچ کاری، نصب تأسیسات و کلیه کارهای مربوط به نمای ساختمان استفاده می‌شود.
یک نوع جایگاه کار با نام داربست معلق هم وجود دارد که با استفاده از زنجیر و سیم بکسل ساخته می‌شود و توسط موتورهای الکتریکی یا قرقره روی نمای ساختمان بالا و پایین می‌رود.
جایگاه داربست باید دارای اجزای مشخصی باشد تا بتواند ایمنی لازم برای کار در ارتفاع را تأمین کند. با ضروری‌ترین اجزای جایگاه کار داربست در ادامه آشنا می‌شوید:
نرده‌های حفاظتی داربست از سه بخش اصلی تشکیل شده‌اند که در فواصل ۰.۵، ۱ و ۱.۵ متری از تخته‌های کف داربست و به‌صورت موازی با لجرها (لوله‌های افقی داربست) بسته می‌شوند. همچنین در قسمت پایینی نرده‌های حفاظتی باید یک تخته با نام پاخور نصب شود تا از سقوط ابزار و مصالحی که روی کف جایگاه کار قرار گرفته‌اند جلوگیری کند. این نرده‌ها با استفاده از لوله‌های داربستی و بست‌های چهارپیچ (در داربست سنتی) بسته می‌شوند.
تخته‌های بنایی یا همان الوارها یکی از مهم‌ترین اجزای جایگاه کار داربست هستند که کف آن را می‌سازند. بر اساس آیین‌نامه‌های ایمنی، استفاده از این تخته‌ها به‌صورت تکی ممنوع است. تخته‌های بنایی با استفاده از سیم آرماتوربندی به ترنزوم‌های داربست (دستک‌ها) بسته می‌شوند تا از تکان خوردن آن‌ها هنگام کار جلوگیری شود. عرض این تخته‌ها باید حداقل ۲۵ سانتی‌متر و طول آن‌ها نیز باید ۶ متر باشد.
همچنین باید حداقل ۳ ترنزوم برای حمایت از این تخته‌ها وجود داشته باشد و در صورت سنگین بودن بار وارده، تعداد ترنزوم‌ها باید افزایش پیدا کند.
هارنس‌ها در اصلی نوعی ابزار حفاظت فردی هستند که از یک طناب (طناب هارنس)، قلاب، سیستم تعلیق و چند تسمه تشکیل شده‌اند. تسمه‌ها به دور سینه، شکم و پاهای کارگر بسته می‌شوند تا هنگام سقوط از جایگاه کار داربست، فشار وارده در تمام بدن او پخش شود. سیستم تعلیق هم از برخورد شدید بدن کارگر به لوله‌های داربست هنگام سقوط جلوگیری می‌کند.
کمربند ایمنی کار در ارتفاع باید توسط قلاب مخصوص به لجرهای بالای داربست بسته شود و بستن آن به لوله‌هایی که در ارتفاع کمتری از کمر کارگر قرار دارند، ممنوع است.
ترنزوم‌ها نوعی لوله افقی هستند که پایه‌های عمودی داربست را در عمق به یکدیگر متصل می‌کنند و تخته‌های جایگاه کار داربست روی آن‌ها قرار می‌گیرند. طول این لوله‌ها باید حداقل نیم متر باشد.
برای اطمینان از تأمین ایمنی لازم برای کار در ارتفاع، باید نکات زیر در نصب جایگاه کار داربست رعایت شوند:
مهم‌ترین نکات مربوط به جایگاه کار داربست که در آیین‌نامه ایمنی کار در ارتفاع مصوب وزارت کار ذکر شده، به شرح زیر است:
جایگاه کار داربست از بخش های ضروری داربست است که امکان کار برای داربست بند را ایجاد می کند. این جایگاه کار باید را رعایت فواعد خاصی ساخته و نصب شود. از اجزای مهم جایگاه کار می توان به نرده های حفاظتی (گاردریل)، تخته های بنایی، هارنس یا کمربند ایمنی کار در ارتفاع و دستک یا ترنزوم است.
استفاده از لوله داربستی باکیفیت به ساخت یک جایگاه داربست کار ایمن کمک می‌کند. برای خرید لوله داربستی با کیفیت مناسب می توانید با استفاده از شماره های درج شده در سایت با کارشناسان ما در ارتباط باشید.