داربست مدولار یکی از محبوب‌ترین انواع داربست فلزی است که شاهد گسترش روزافزون کاربرد آن در پروژه‌های مختلف هستیم. کاربرد این داربست تنها به ساختمان‌سازی محدود نمی‌شود و همه‌کاره بودن آن باعث شده که در صنعت (به خصوص نفت و پتروشیمی) نیز کاربرد داشته باشد. اگر شما هم قصد دارید از این داربست استفاده کنید ولی اطلاعات چندانی در مورد آن ندارید، خواندن این مقاله را از دست ندهید.
داربست مدولار نوعی داربست فلزی است که با استفاده از اجزای پیش‌ساخته نصب می‌شود. همانند داربست فلزی سنتی، این نوع داربست هم با لوله داربست های فلزی موسوم به لوله ۵ (قطر ۵ سانتیمتر) ساخته می‌شود، اما فواصل محل اتصال لوله‌های افقی به عمودی آن از قبل تعیین شده و به همین دلیل به آن داربست مدولار می‌گویند. برای نصب این نوع داربست، داربست بند فقط قطعات مختلف این داربست را با استفاده از ساده‌ترین ابزارها مثل آچار یا چکش سر هم می‌کند.
داربست مدولار با نام داربست امگا، مثلثی و اسکافولد هم شناخته می‌شود که به دلیل حمل‌ونقل راحت، سرعت نصب و ایمنی بالا محبوبیت زیادی پیدا کرده است و علاوه بر کار نما، از آن برای زیرسازی سقف‌های دال بتنی، پل‌ها و سایر پروژه‌های بتنی عظیم استفاده می‌شود.
دسته‌بندی انواع داربست مدولار، بر اساس نحوه نصب و سوار شدن فریم‌های آن‌ها روی یکدیگر انجام می‌شود. بر همین اساس، انواع داربست مدولار به ۲ دسته مثلثی و چکشی تقسیم می‌شوند.
همانطور که از نام آن مشخص است، فریم‌های داربست مدولار مثلثی به شکل مثلث طراحی شده اند. عرض این مثلث معمولاً ثابت و ۱۲۰ سانتیمتر است؛ درحالی‌که ممکن است ارتفاع آن بین ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ سانت متغیر باشد. فریم‌های داربست مثلثی به صورت نری و مادگی مونتاژ می‌شوند و مربع و مستطیل‌هایی با طول و عرض ثابت به وجود می‌آورند.
عضو مورب فریم‌های داربست مثلثی باعث می‌شود که توان باربری این داربست بالا برود. این عضو همانند یک بادبند عمل کرده و از سقوط و جا‌به‌جا شدن داربست جلوگیری می‌کند. بسته به ارتفاع و ابعاد فریم، داربست مدولار مثلثی می‌تواند نیرویی برابر ۳ تا ۱۴ هزار کیلوگرم بر مترمربع را تحمل کند. برای نصب این داربست نیازی به استفاده از کارگران داربست بند ماهر و آچارهای مختلف نیست و با کمک چند کارگر ساده، می‌توانید حجم زیادی از این داربست را در زمان کمی نصب کنید. مهم‌ترین نکته در برپایی داربست مثلثی این است که پایه‌های آن باید در خاک فرو برود.
همانند داربست مثلثی، داربست مدولار چکشی نیز از یک سری فریم مستطیلی یا مربعی با ابعاد ثابت تشکیل شده است. برخلاف داربست مثلثی، این نوع داربست فاقد لوله‌های مورب است؛ اما اتصال لوله‌های آن با استفاده از مغزی و پین باعث می‌شود که استحکام و ایمنی لازم را داشته باشد. زیر پایه‌ها و در بالاترین ارتفاع داربست چکشی، از جک‌های قابل رگلاژ استفاده می‌شود که این جک‌ها تنظیم ارتفاع داربست را تسهیل می‌کنند.
داربست مدولار چکشی دارای ۲ نوع ستاره‌ای و فنجانی است.
پایه‌های عمودی داربست مدولار چکشی در ابعاد ۱، ۱.۵، ۲.۵ و ۳ متر تولید می‌شود که بسته به نوع پروژه و میزان بار محاسبه شده، از یکی از آن‌ها استفاده می‌شود. پایه‌ها و لوله‌های افقی این نوع داربست نیز همانند سایر انواع داربست چکشی با استفاده از یک سری قطعات قفل مانند به یکدیگر متصل می‌شوند. قفل‌های داربست چکشی ستاره‌ای از جنس فولاد است و قطعات افقی با استفاده از یک پین و ضربه چکش درون این قفل‌ها قرار می‌گیرد.
ایمنی و وزن این نوع داربست از سایر انواع داربست مدولار کمتر است و به همین دلیل از آن بیشتر برای کفراژبندی سقف‌های بتنی استفاده می‌شود.
مهم‌ترین تفاوت داربست مدولار چکشی با ستاره‌ای این است که قفل‌های متصل کننده لوله‌های افقی به عمودی در آن، از چدن ساخته شده و شکلی شبیه به کاسه یا فنجان دارد. پس از باز شدن این قفل، پین‌های انتهایی لوله‌های افقی (ترنزم و لجر) درون آن قرار می‌گیرد و سپس با استفاده از ضربه چکش، قفل بسته می‌شود. همچنین تنوع ارتفاع پایه‌های داربست چکشی کاسه‌ای از نوع ستاره‌ای بیشتر است و آن‌ها را در ابعاد ۰.۶، ۱.۲، ۱.۸، ۲.۴ و ۳ متر تولید می‌کنند.
مهم‌ترین مزیت این داربست قابلیت توسعه آن در پلان و ارتفاع است که باعث می‌شود برای کفراژبندی دال‌های بتنی با دهانه عریض و ارتفاع بلند، ایدئال باشد.
داربست مدولار برتری های زیادی نسبت به داربست سنتی دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید:
شاید تنها نقطه‌ضعف داربست مدولار در برابر داربست سنتی اشغال زیاد فضا توسط آن باشد که کار در اطراف و زیر این نوع داربست را سخت می‌کند.