تخمین فاصله استاندارد جک ها زیر سقف یکی از عوامل مؤثر در استحکام سقف است و در صورتی‌که این فاصله درست تخمین زده نشود، احتمال فروریختن سقف و سازه و خسارات جانی و مالی وجود دارد. این مقاله به معرفی مختصر جک سقفی و انواع آن، نحوه تعیین فاصله جک ها زیر سقف و نکات به‌کارگیری آن‌ها اختصاص دارد.
جک سقفی یک قطعه فلزی به شکل لوله است که به‌صورت موقت زیر سقف‌های بتنی تازه احداث شده نصب می‌شود. جک فلزی انواع مختلفی دارد و به‌صورت ساده، صلیب دار با صلیب ثابت، صلیب دار با صلیب متحرک و با صلیب U شکل (عراقی) تولید می‌شود. جک های سقفی از فولاد ساخته می‌شوند و هدف از کاربرد آن‌ها، افزایش مقاومت سقف تا سفت شدن کامل بتن است.
جک های سقفی تا ارتفاع ۵.۵ متر به کار می‌روند و می‌توانند تا وزن ۱.۵ تن را تحمل کنند. جک ها علاوه بر شکل، بر اساس سایز و اندازه هم دسته‌بندی می‌شوند و هر کدام برای نوع خاصی از سقف به کار می‌روند. تعیین فاصله استاندارد جک ها زیر سقف به نوع جک، نوع سقف، ارتفاع و وزن وارد شده از سمت سقف بستگی دارد. همچنین رعایت فاصله جک ها زیر سقف به توزیع یکنواخت بار زیر سقف و تراز شدن آن کمک می‌کند.
پیش از دانستن نحوه محاسبه فاصله استاندارد جک های زیر سقف، باید با اجزای جک سقفی آشنا شوید. جک سقفی معمولاً از ۲ لوله تشکیل شده که معمولاً قطر یکی از دیگری کمتر است و به همین دلیل لوله کوچک‌تر داخل لوله بزرگ‌تر قرار می‌گیرد و تنظیم ارتفاع جک با کمک آن انجام می‌شود. قطر و ضخامت لوله بیرونی به ترتیب ۶ سانتیمتر و ۲ میلی‌متر است، درحالی‌که قطر و ضخامت لوله داخلی به ۵ سانتیمتر و ۲.۵ میلی‌متر می‌رسد. تنظیم ارتفاع جک سقفی هم با استفاده از سوراخ‌ها و پیچ و مهره‌های تعبیه شده در محل اتصال نری و مادگی انجام می‌شود.
طول جک های مختلف با یکدیگر تفاوت دارد، اما جک ۳.۲ متری پرفروش‌ترین جک سقفی در بازار است و ۱۴ کیلوگرم وزن دارد. به‌صورت کلی وزن انواع مختلف جک سقفی بدون سر ۱۲.۵ تا ۲۱ کیلوگرم و سری آن‌ها نیز چیزی حدود ۴ تا ۶ کیلوگرم است.
چون سقف تیرچه بلوک پرکاربردترین نوع سقف بتنی است، نحوه تنظیم فاصله جک ها زیر سقف را بر اساس سقف تیرچه بلوک توضیح داده‌ایم:
پیش از هر چیز باید بدانید که استفاده از جک های سقفی برای سقف‌های که ارتفاع آن‌ها بالاتر از ۵.۵ است توصیه نمی‌شود و برای چنین سقف‌هایی باید از سیستم‌های داربست بندی استفاده کنید. تنظیم فاصله استاندارد جک ها زیر سقف، برای سقف‌هایی با دهانه بزرگ‌تر از ۵ متر، تیرهای کنسول با عرض بیشتر از ۲.۵ متر و دال‌های دارای طول ۱.۵ متر و بیشتر کاربرد دارد.
مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده فاصله استاندارد جک ها زیر سقف را در لیست زیر می‌بینید:
در حالت عادی فاصله استاندارد جک ها زیر سقف ۱ متر است و به عنوان یک قاعده کلی، درصورتی‌که بار وارد شده از سمت سقف از ۱.۵ تن بیشتر باشد، باید فاصله بین جک ها را کمتر کرد. درصورتی‌که این فاصله از ۵۰ سانتیمتر کمتر شود، باید سیستم‌های داربست بندی مدولار مثل داربست مثلثی و داربست چکشی جایگزین جک ها شوند. در صورت رعایت نکردن این اصل، جک های سقفی خم شده یا از زیر سقف در می‌روند و در نتیجه سقف می‌ریزد.
یکی دیگر از عوامل مهم در تعیین فاصله استاندارد جک ها زیر سقف، تراز و محکم بودن محل نصب جک است. سطح زیرین جک ها یا باید بتنی باشد یا با استفاده از چارتراش محکم شود.
بعد از تعیین فاصله استاندارد جک ها زیر سقف و اتمام نصب جک های سقفی، باید برای تخمین زمان برداشتن آن‌ها نکات زیر را در نظر بگیرید:
گاهی اوقات جک های سقفی بعد از باز شدن قالب‌ها هم در جای خود باقی می‌مانند. به همین دلیل تعیین فاصله استاندارد جک ها زیر سقف و داشتن آزادی عمل برای قالب برداری اهمیت زیادی دارد.
هنگام تعیین فاصله جک ها زیر سقف و نصب آن‌ها، حتماً به نکات زیر توجه کنید:
درصورتی‌که می‌خواهید فاصله استاندارد جک ها زیر سقف را رعایت کنید و مجبور به استفاده از جک های بیشتر نشوید، باید جک سقفی باکیفیت و نو تهیه کنید. برای تهیه انواع جک سقفی باکیفیت می‌توانید با استفاده از شماره ۰۲۵۳۳۵۵۸۸۸۸ با کارشناسان ما در ارتباط باشید. مشاوره و دربافت لیست قیمت روز جک سقفی نیز از طریق تماس با کارشناسان امکان‌پذیر است.