پل‌ها به دلیل میزان باری که تحمل می‌کنند، در دسته سازه‌های بتنی خاص قرار می‌گیرند که اجرای آن‌ها نیز ملاحظات خاصی را می‌طلبد. مهم‌ترین بخش در اجرای این سازه، قالب بندی پل و عرشه پل است که معمولاً زمان زیادی به آن اختصاص داده می‌شود. در این مقاله ابتدا به بررسی اجزای پل، معرفی عرشه و انواع پل پرداخته شده و سپس به سراغ ملاحظات قالب بندی عرشه پل رفته‌ایم. پیشنهاد ما به شما این است که برای ساخت یک پل بتنی مستحکم و ایمن، این مقاله را تا انتها بخوانید.
پل‌ها یکی از مهم‌ترین تجهیزات راه‌سازی هستند که از آن‌ها برای عبور از روی موانعی مثل رودخانه، دره‌ها، جاده‌ها و … استفاده می‌شود و از آنجایی‌که فضای زیر آن‌ها خالی است، رعایت نکات ایمنی و کیفی در ساخت آن‌ها اهمیت زیادی دارد. در حال حاضر تعداد پل‌های چوبی، سنگی و فلزی به‌شدت کاهش یافته و به دلیل هزینه بالای استفاده از این مصالح و برخی ملاحظات ایمنی، از بتن برای ساخت انواع پل استفاده می‌شود. استفاده از روش‌های اصولی قالب بندی پل، عمر پل را بالا می‌برد و آن را در برابر نیروهای مختلف مقاوم می‌کند.
مهم‌ترین اجزای این سازه که با استفاده از روش قالب بندی پل ساخته می‌شود، به شرح زیر است:
همان‌طور که گفتیم، عرشه پل مهم‌ترین بخش پل پس از فونداسیون است و مسئولیت تحمل بار زنده پل را بر عهده دارد. مهم‌ترین مرحله ساخت پل، قالب بندی عرشه است که پس از آن پایه‌های پل ساخته می‌شوند تا تمامی بارهای واردشده به عرشه به‌صورت مساوی به فونداسیون منتقل شوند. عرشه در حقیقت سقف پل است که باید بارهای ناشی از عبور عابران و خودروها را تحمل کند. به همین دلیل، قالب بندی عرشه پل اهمیت زیادی دارد و یکی از حساس‌ترین بخش‌های قالب بندی پل محسوب می‌شود.
عرشه پل اهمیت زیادی در حفظ استحکام پل دارد و روش قالب بندی عرشه پل به نوع پل بستگی دارد. در ادامه، با انواع عرشه پل بر اساس نوع پل آشنا می‌شوید:
این پل‌ها دارای تیرهای افقی هستند و عرشه پل روی تیرها قرار می‌گیرد.
بیشتر پل‌های قدیمی به روش طاقی ساخته شده‌اند. پایه‌های این پل‌ها همانند طاق آن‌ها قوسی شکل است و عرشه پل روی این پایه‌ها قرار می‌گیرد.
تکیه‌گاه این نوع پل‌ها به‌صورت قوسی است که این تکیه‌گاه‌ها عرشه پل را نگه می‌دارند. قالب بندی عرشه پل قوسی به‌صورت از زیر، از رو و از میان انجام می‌شود.
این پل با استفاده از ستون‌های بلندی به نام پایلون ساخته می‌شوند و کابل‌های فولادی این ستون‌ها و عرشه پل را در کنار یکدیگر نگه می‌دارند.
مصالح موردنیاز برای قالب بندی پل و عرشه پل به روش بتن‌ریزی عرشه پل بستگی دارد. قالب بندی عرشه پل به‌صورت پیش‌ساخته، پیش‌تنیده یا درجا انجام می‌شود. عرشه پل معمولاً بسته به ملاحظات طراحی و فنی در اشکال خاص و مختلفی ساخته می‌شود و به همین دلیل برای قالب بندی عرشه پل از هم قالب‌های مدولار و هم از قالب‌های دارای اشکال خاص استفاده می‌شود. این قالب‌ها با استفاده از فولاد، چوب (پلای وود) یا پلاستیک ساخته می‌شوند. این موضوع در مورد قالب بندی پل (عبورگاه) نیز صدق می‌کند. همچنین به‌تازگی استفاده از مصالح کامپوزیتی برای ساخت پل نیز باب شده است. این مصالح مقاومت بالاتری نسبت به فولاد دارند و با استفاده از آن‌ها می‌توان برخی از عیوب ساختاری پل را اصطلاح کرد.
عرشه پل معمولاً به‌صورت فلزی، بتنی یا ترکیبی از این دو ساخته می‌شود که عرشه فولادی ساخته‌شده با استفاده از بتن مسلح رواج بیشتری دارد. به همین دلیل در قالب بندی پل و عرشه به‌صورت پیش‌ساخته و درجا، ابتدا آرماتوربندی انجام می‌شود و سپس نوبت به قالب بندی می‌رسد. در پل‌ها و عرشه‌های پیش‌تنیده نیز از کابل‌های فولادی به جای آرماتور استفاده می‌شود و این کابل‌ها وظیفه افزودن استحکام کششی به بتن را بر عهده دارند. هزینه ساخت پل‌ها و عرشه‌های پیش‌تنیده از نوع درجا و پیش‌ساخته کمتر است و روش‌های پل‌سازی به این تنوع بیشتری دارد.
همان‌طور که گفتیم پل‌ها باید بتوانند انواع مختلف بار از جمله بارهای مرده خود، وزن عابران، خودروها و … را تحمل کنند و به همین دلیل نحوه اجرای قالب بندی پل و عرشه آن اهمیت زیادی دارد. در ادامه با مراحل اصلی ساخت یک پل بتنی آشنا می‌شوید:
همانند هر سازه بتنی دیگری، ساخت پل نیز باید ابتدا از فونداسیون استفاده شود. همچنین دقت در نحوه ساخت و اجرای فونداسیون و پایه نیز برای داشتن یک پل مستحکم، ایمن و بادوام ضروری است.
ستون‌ها و تیرهای پل بارهای عرشه را به فونداسیون یا زمین منتقل می‌کنند و به همین دلیل باید در قالب بندی و اجرای آن‌ها نیز دقت و حساسیت لازم را به خرج داد. ستون‌ها و تیرها اصلی‌ترین اجزای اسکلت پل هستند.
در این مرحله گذرگاه و عرشه پل نصب می‌شوند. ممکن است عرشه و پل به‌صورت پیش‌ساخته تولید شده باشند که در این صورت، آن‌ها را با استفاده از جرثقیل به قسمت بالایی پل منتقل و نصب می‌کنند. همچنین امکان دارد ساخت این دو عضو پل به‌صورت درجا انجام شود. در این روش، ابتدا برای دسترسی به محل نصب، داربست بندی انجام می‌شود و سپس قالب بندی عرشه و گذرگاه پل انجام می‌شود.
آخرین مرحله از پل‌سازی، بتن‌ریزی و قالب برداری است که بتن مورداستفاده بسته به مقاومت موردنیاز با ترکیب‌های متفاوتی ساخته می‌شود. همانند هر سازه بتنی دیگری، زمان قالب برداری نیز به دمای بتن مجاور هنگام بتن‌ریزی بستگی دارد.
برای داشتن یک پل مستحکم و با دوام، رعایت نکات زیر هنگام قالب بندی پل و عرشه ضروری است:
برای قالب بندی عرشه پل از قالب‌های مدولار خاص استفاده می‌شود. برای اطلاع از نحوه سفارش، قیمت ها و خرید انواع قالب بتن مدولار و قالب خاص می توانید با شماره های درج شده در سایت با کارشناسان ما در ارتباط باشید.