پی و شالوده ساختمان وظیفه انتقال بار ساختمان به زمین را بر عهده دارد، به همین دلیل، قالب بندی فونداسیون باید با دقت بالا و با توجه به شرایط سازه انجام شود. در این مقالات انواع قالب بندی فونداسیون، نکات اجرایی قالب بندی و قالب برداری فونداسیون توضیح داده شده است.
فونداسیون یا پی ساختمان مهم‌ترین قسمت در ساختمان است که تحمل وزن ساختمان را بر عهده گرفته و کار انتقال بار ساختمان به زمین را بر عهده دارد.
فونداسیون دارای انواع مختلف از قبیل فونداسیون بتنی، گسترده، نواری، آجری بوده است که بر اساس نوع سازه، نوع خاک و شرایط آب و هوایی و مکانی که قرار است در آن اجرا شود انتخاب می شود و در نهایت برای مقاوم‌سازی آن از قالب بندی فونداسیون که وظیفه اصلی آن در ساختمان پیشگیری از نشست نامتقارن ساختمان، پیشگیری از حرکت جانبی سازه با افزایش پایداری ساختمان، استفاده می شود.
بعد از خاک‌برداری و بتن‌ریزی، نوبت به پی‌ریزی ساختمان می‌رسد. قالب بندی فونداسیون بر تمام جنبه‌های مختلف ساخت‌وساز (هزینه و زمان) تأثیر می‌گذارد.
فونداسیون قالب بندی های متفاوتی دارد که با توجه به نقشه اجرایی، نوع سازه و عملکرد بنا در اشکال گوناگون ایجاد شده است. فونداسیون ساختمان با توجه نوع و محل ساخت‌وساز در شرایط مختلفی انجام میشود تا از استحکام و دوام ساخت اطمینان حاصل شود. در واقع فونداسیون اولین مرحله ساخت است و در حین اجرای آن بایستی استانداردهای لازم رعایت شود.
در احداث سازه‌های ساختمانی هرگونه عملیات نیازمند قالب بندی است؛ ازاین‌رو واحد اجرای باید یک نوع قالب بندی بتن متداول را انتخاب کند. به‌کارگیری بهترین نوع قالب و هماهنگ با نوع پروژه و همچنین نگهداری و کیفیت اجرای آن در احداث هر ساختمان دارای اهمیت است. در اجرای فونداسیون ساختمان از قالبهای چوبی، فلزی و آجری استفاده می شود.
از قالب بندی چوبی فونداسیون در پروژه های بزرگ که قیمت و سرعت پروژه از اهمیت بالایی برخوردار است استفاده می شود. قالب های چوبی هرچند دارای مقاومت پایین در برابر رطوبت بوده اند و نیاز به‌دقت فراوان در بتن‌ریزی دارند؛ اما به دلیل مقاومت حرارتی خوب از آسیب بتن در مناطق سردتر جلوگیری می کند و به دلیل قیمت کمتر نسبت به سایر انواع قالب ها دارای صرفه اقتصادی و افزایش سرعت در اجرای فونداسیون بوده است.
در سال های اخیر استفاده از قالب های فلزی در فونداسیون متداول تر بوده است. به‌خصوص در ساختمان جایی که بلندمرتبه و دارای عمق پی زیاد بوده اند استفاده از این نوع قالب ضروری است. قالب فلزی بتن، لوله یا سولجر به عنوان پشت‌بند، پین و گوه، تسمه قالب، جک سقفی و گیره قالب بندی از ابزارهای ضروری قالب بندی فلزی فونداسیون می باشند. هرچند قالب های فلزی دارای قیمت بالاتری هستند؛ اما به دلیل ماندگاری بالا، سهولت اتصال، افزایش سرعت در اجرای فونداسیون و قابلیت استفاده مجدد بهترین گزینه اند.
این قالب معمولاً در اطراف فونداسیون اجرا میشود که عموماً بعد از ساخت بتن به‌عنوان قالب دائمی در محل موردنظر قرار می‌گیرد. ضخامت قالب بندی آجری به ارتفاع بتن و نیروهای وارده بستگی دارد و در صورت کلی ارتفاعی بین ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر دارد.
قالب بندی فونداسیون با آجر و بلوک سیمانی یک نوع قالب بندی دائم است که پس از ساخت در محل موردنظر باقی می ماند. دسترسی آسان به مصالح، قیمت تمام شده کمتر نسبت به سایر روش های قالب‌گیری از مزایای این نوع قالب بندی است.
قالب بندی فونداسیون با آجر و بلوک باید به صورتی اجرا شود که عواملی چون ویبراتور، نیروی وزن کارگر و همچنین نیروی وزن بتن را در زمان بتن‌ریزی تحمل کند.
متداول‌ترین قالب بندی فونداسیون قالب بندی نواری است که در اکثر ساختمان‌ها اجرا میشود. در این نوع فونداسیون که ستون ها توسط نوارهایی با عرض و عمق تعیین شده به همدیگر متصل می شوند باتوجه‌به نوع قالب بندی می بایست اقدام به آرماتوربندی کرد.
به‌طوری‌که اگر قالب بندی از نوع آجر یا بلوک سیمانی باشد آرماتوربندی قبل از قالب‌گیری و اگر قالب بندی چوبی یا فلزی باشد آرماتوربندی بعد از قالب‌گیری انجام می شود.
درصورتی‌که میزان بارهای اعمال شده از طرف سازه به ستون و دیوارها بسیار بالا باشد از فونداسیون گسترده استفاده می شود.
در قالب بندی فونداسیون گسترده در قسمتی که قرار است چاه اجرا شود قبل از آرماتوربندی باید کول گذاری انجام شود. درصورتی که این کار صورت نگیرد در ادامه انجام کار باید بتن و آرماتورهای محل موردنظر تخریب شوند که آسیب جدی به فونداسیون گسترده می زند.
باتوجه‌به نوع قالب بندی مصالح و ابزارها آماده و در اجرا مورداستفاده قرار می گیرند. در قالب بندی آجر و بلوک سیمانی مصالح مورداستفاده درجای خود باقی می ماند. در این روش قبل از بتن‌ریزی بر روی دیوار قالب ها یک ورق نایلونی نصب می شود و ملات ماسه سیمان روی سطوح قالب اجرا می شود و پس از قالب بندی روی مصالح آب‌پاشی انجام می شود.
در قالب بندی فونداسیون چوبی از میخ‌های شماره ۶۵/۲۸ و ۵/۲۵ استفاده می شود. حداقل فاصله میخ از لبه تخت برابر اندازه قطر تخته بوده است. همچنین پشت بندهای اول و آخر کار با سه عدد میخ و اولین و آخرین تخته قالب متصل شوند و درصورتی‌که بتن‌ریزی سنگین باشد، پشت بندها از چوبهای چهار تراش تشکیل شده باشند.
پانل یا قالب بتن فلزی، پشت‌بند افقی یا کمرکش و وادارها از اجزای تشکیل‌دهنده قالب بندی فونداسیون فلزی می باشند. قالب بتن فلزی ورق رویه فولادی و پشت‌بندها متشکل از پروفیل‌های سبک است که وظیفه استحکام جانبی و تثبیت پانل ها یا قالب های فلزی را بر عهده دارد. از سیستم نگهدارنده از قبیل پین و گوه برای اتصال قسمت های مختلف قالب جهت قالب بندی استفاده می شود. همچنین به‌منظور تسهیل در قالب‌برداری بهتر است به صورت مناسبی روغن کاری شوند.
قالب‌برداری فونداسیون بیشتر با توجه به نوع قالب بندی و بر اساس مقررات ملی ساختمان انجام می شود. درصورتی‌که نوع قالب بندی از آجر یا بلوک سیمانی باشد این نوع قالب بندی دائمی بوده و نیازی به برچیده‌شدن آن ها نیست و در صورتی‌که قالب فلزی یا چوبی باشد زمانی که بتن قادر به تحمل تنش ها باشد قالب‌برداری مطابق با مقررات ملی ساختمان انجام شود. این امر باید بدون واردشدن ضربه به اعضا و قطعات بتنی باشد.
توجه به قوانین فونداسیون‌ها باعث میشود روند بتن‌ریزی و قالب بندی بر مبنای آن‌ها صورت گیرد.
برای قالب بندی فونداسیون توجه به نکات زیر ضرورت دارد:
برآورد هزینه و قیمت قالب بندی فونداسیون به فاکتورهای مختلفی از جمله: روش اجرای قالب بندی، طراحی سازه، قالب بتن و حتی به نوع و مقدار مصالح بستگی دارد. در نظر داشته باشید هزینه قالب‌بندی چوبی با قالب بندی فونداسیون آجری متفاوت است.
قیمت قالب بندی فونداسیون در بازار ایران باتوجه‌به نوع و ابعاد سازه متفاوت است و تحت‌تأثیر عواملی از قبیل جنس قالب، کیفیت، وزن و نوع قالب می باشد. جنس قالب ها معمولاً از جنس چوب یا فلز می باشد. قالب بندی های فونداسیون بخش مهمی از پروژه‌های ساخت‌وساز ساختمانی را در برمی‌گیرند و بیشترین هزینه‌های ساخت فونداسیون مربوط به قالب بندی است.
قالبهای فلزی دارای قیمت بالاتری نسبت به قالبهای چوبی بوده‌اند و باتوجه‌به افزایش قیمت قالب‌ها در سال‌های اخیر مراکزی به وجود آمده است که این قالب ها را به‌صورت دست‌دوم می فروشند و یا اجاره می دهند.
در این مقاله به قالب بندی فونداسیون و روش اجرای این قالب بندی با استفاده از قالب های چوبی، آجری و فلزی و همچنین نکات قالب بندی و قالب برداری و قیمت قالب بندی فونداسیون پرداختیم.
در صورتی که به منظور قالب بندی فونداسیون در سازه، نیاز به تهیه قالب چوبی یا فلزی دارید، با تماس با شماره های درج شده در سایت، سفارش خود را توسط کارشناسان ما ثبت کنید. همچنین کارشناسان ما پاسخگوی سوالات شما در زمینه لیست قیمت به روز قالب بتن، اتصالات قالب بندی و همچنین تعداد تجهیزات مورد نیاز شما هستند.