میلگرد یکی از پرکاربردترین تجهیزات ساختمانی است و به همین دلیل هم برش میلگرد به روش استاندارد اهمیت زیادی دارد. به معنای دیگر خم و برش دادن میلگرد ها باید کاملاض اصولی و استاندارد و طبق آئین نامه انجام شود. به همین دلیل هم در این مطلب صفر تا صد برشش این تجهیزات ساختمانی، انواع روش های انجام آن و همچنین ابزارهایی که برای این کار لازم است را مورد بررسی قرار می دهیم. پیشنهاد می کنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
میلگردهای فلزی یا فولادی عمدتاً در طول های ۶ تا ۱۲ متری تولید شده و نقش مهمی در استحکام و دوام کلی سازه دارند. به همین دلیل هم این قطعات فلزی را در ساخت ساختمان ها و سازه های بلند و کوتاه به کار می گیرند. از سوی دیگر برای به کار بردن میلگردها نیاز به برش دادن آن هاست. اینجاست که برش میلگرد به صورت اصولی و استاندارد و مطابق با آئین نامه برش اهمیت زیادی پیدا می کند. عموما میلگردها با استفاده از انواع دستگاه خم و برش میلگرد برش داده می شوند.
اما چرا برش صحیح میلگردها اهمیت زیادی دارد؟ به این دلیل که اگر برش این میلگردهای فولادی به درستی و به صورت استاندارد و مطابق شرایط و ضوابط فنی صورت نگیرد، در وهله اول خود میلگردها دچار آسیب شده، خم یا شکسته می شوند و در وهله دوم استحکم و دوام و مقاومت کلی سازه یا ساختمان دچار آسیب های جبران ناپذیری می گردد.
اساساً میلگردهایی که در بازار عرضه می شوند، طول و ابعاد مشخص و استانداردی دارند. بنابراین اگر بخواهیم برای آرماتوربندی یا استحکام سازه خود از این میلگردها استفاده کنیم، به ناچار باید عملیات خم و برش روی آن ها انجام دهیم تا متناسب با پروژه ما باشند. به طور کلی عملیات برش میلگرد در دو روش سرد و گرم و به وسیله ابزارهای تخصصی انجام می شود که در ادامه آن ها را به شما عزیزان معرفی خواهیم کرد. برای اجرای صحیح و اصولی برش کاری میلگرد باید روش مناسب برش را براساس وزن و آلیاژ میلگرد ، سایز و ضخامت میلگردها انتخاب کنیم. بنابراین با ما همراه باشید تا انواع روش های برش دادن میلگردها را بررسی کنیم.
میلگردهایی که در ساختمان سازی و یا صنایع دیگر مورد استفاده قرار می گیرند را می توان به دو روش سرد و گرم برش داد. هر کدام از این روش ها برای نوع خاصی از میلگردها و با توجه به وزن و آلیاژ میلگرد، سایز و ضخامت آن انتخاب و با ابزارهای مخصوص هم انجام می شود.
یکی از روش های محبوب و البته متناسب برای برش میلگرد، برش سرد میلگرد است. این روش برش از این لحاظ محبوب و مناسب تر از روش برش گرم است که تغییری در دمای میلگرد، هنگام برش آن ایجاد نمی کند.
به علاوه هنگامی که میلگردها را با روش سرد برش می دهیم، شاهد هیچگونه تغییری در ساختار و ویژگی های میلگرد مثل مقومت کششی یا استحکام آن نخواهیم بود. دلیل این امر این است که در برش سرد، میلگرد هیچ حرارتی نمی بیند. برخی از ابزارهای برش میلگرد که در این روش برش مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از واترجت، اره نواری، اره دیسکی، اره دستی، اره لنگ، قیچی دستی و هیدرولیک. برای آشنایی بیشتر با این روش مزایا و معایب آن را بررسی خواهیم کرد:
همانطور که از نامش مشخص است در این روش میلگردها به صورت مستقیم در معرض حرارت قرار گرفته و بدین ترتیب دمای میلگرد تا حد ذوب بالا می رود تا مولکول های فلز از هم جدا شوند.
برای انجام این روش برش میلگرد به سه دستگاه هوا برش (پلاسما)، اره های دیسکی آتشی و برش لیزری احتیاج است. در ادامه با برخی مزایا و معایب این روش برش بیشتر آشنا می شویم.
برای برش میلگرد به روش سرد ابزارهای تخصصی نیاز است. با وجود اینکه خرید و نگهداری از این ابزار هزینه بالایی دارد، اما مزایای برش سرد باعث می شود تا همچنان استفاده از این ابزارآلات برشکاری میلگرد، ارزش استفاده داشته باشند. در ادامه با این ابزارهای برش سرد میلگرد بیشتر آشنا خواهیم شد.
این روش ساده ترین و قدیمی ترین روش برشکاری میلگرد است. در این روش نیروی دست انسان به همراه نیروی اره به کار گرفته می شود تا میلگردها در ابعاد و سایزهای دلخواه برش داده شوند. اره ها سایزهای یکسانی دارند اما دندانه های این اره ها با هم متفاوت هستند، بنابراین هر نوع این اره ها برای برش میلگرد خاصی کاربرد دارد. برای مثال برای برشکاری میلگردهای با قطر کم از اره‌های دندانه ریز و برای برشکاری میلگرد های با قطر ضخیم‌تر از اره‌های سایز بزرگ استفاده می کنند. نکته قابل توجه در برش میلگرد با اره دستی، رعایت نکات ایمنی برای نیروی انسانی و همچنین استفاده از لوازم و تجهیزات ایمنی در موقع برشکاری است.
مزیت اصلی این ابزار، ایمنی بالای آن نسبت به سایر ابزارآلات برش میلگرد است. سنگ فرز یا اره دیسکی تیغ های مختلفی دارد و به همین دلیل هم می تواند به راحتی انواع میلگردها و فلزات را برش دهد.
یکی از ابزارهای رایج برای برش میلگرد، قیچی دستی و قیچی هیدرولیکی است. برای برش با قیچی میلگرد بر دستی محدودیت هایی وجود دارد، مثل نیروی کم انسانی و به همین دلیل هم با این ابزار تنها می توان میلگردهای با قطر کم را برش داد. البته این قیچی ها سبک وزن هستند و روش کار با آن ها نیز آسان است. اما نوع هیدرولیکی این قیچی ها هم با دست و هم با برق کار می کند و توانایی بالای هم در برش میلگردهای با قطر بزرگ و ضخیم دارند. برای مثال میلگردهای با قطر ۳۵ را می توان به راحتی با این قیچی های هیدرولیکی برش داد.
این ابزار متأسفانه دقت بالایی در برش ندارد و به همین جهت توسط مهندسان توصیه نمی شود. بنابراین برشکار باید مهارت و تجربه زیادی برای کار با این ابزار داشته باشد و قبل از برش محل دقیق برش را روی میلگرد مشخص کند. برای برش میلگرد با گیوتین کافیست میلگرد را با دقت کامل و از محل مشخص شده روی لبه گیوتین قرار داده و عملیات برش را انجام داد. بزرگترین مزیت استفاده از این دستگاه نیمه اتوماتیک، امکان برش میلگردهای با قطر زیاد حتی تا ضخامت ۴۰ میلی متری است.
این ابزار تمام مزیت ها را یکجا ارائه می دهد، دقت بالا و برش میلگردهای ضخیم و قطور! به علاوه ویژگی هایی همچون قابلیت برنامه‌ریزی، برش میلگرد به صورت تمام اتوماتیک، برش زاویه‌دار قطعات، کاهش ضایعات در هنگام کار و… این ابزار را به یکی از ابزارهای محبوب برای برش سرد میلگرد تبدیل کرده است. بر این ابزار محورهای خود را از طریق الکتروموتور به چرخش در آورده و سپس قطعه را با کمک جک هیدرولیکی خود حرکت می دهد تا میلگرد را برش دهد.
موتورهای پرفشار آبی موجود در دستگاه برش واتر جت موجب برش اجسام سخت مثل سنگ و میلگرد و غیره می شوند. این دستگاه سرعت و دقت بالایی در برش دارد و در حال حاضر از آن بیشتر برای برش سنگ استفاده می کنند.
یکی از مزایای کار با این ابزار برش، دقت و رعایت و حفظ استاندارد قطعات میلگرد است. علاوه بر آن این ابزار برش می تواند میلگردهای ضخیم و قطور مثل میلگردهای ساده تا سایز ۵۰ و نوع آجدار تا سایز ۴۵ را به راحتی برش دهد.
این ابزار هنگامی در برش میلگرد استفاده می شود، که بخواهیم از طریق دستی عملیات برش کاری را انجام دهیم. در حقیقت این ابازر تضمین کننده ایمنی اپراتور دستگاه برش است و اپراتور با کمک آن می تواند فشار کمتری را تحمل کند. صفحه برش میلگرد معمولاً ۸۰ سانتی متر طول و ۱۰۰ سانتی متر عرض دارد با این وجود در برخی موارد طول آن به ۲ یا ۴ متر نیز می رسد. این میز بیشتر در برش انواع مفتول، آرماتورهای بسته شده، شبکه مش و… کاربرد دارد.
درست همانند برش سرد میلگرد، این روش نیز ابزارهای مخصوص به خود را دارد. در واقع این ابزارها گرمای مورد نیاز برای برشکاری میلگرد را در اختیار برشکار یا اپراتور قرار می دهند. در ادامه با این ابزارها و نحوه کار با آن ها آشنا می شویم:
حرارت مورد نیاز برای جداسازی مولکول ها فلز میلگرد برای برش در این ابزار به کمک مشعلی انجام می شود که گاز را با سرعت بالا و به صورت فشرده از دستگاه خارج می کند. خروج گاز از این ابزار باعث ایجاد یک قوس الکتریکی بین نازل و قطعه شده و با حرارت ۲۵۰۰۰ درجه سانتی‌گراد باعث ذوب میلگرد و درنهایت برشکاری آن می گردد.
روش کار با این ابزار به این طریق است که با ایجاد حرارت بالا روی میلگرد باعث جداسازی میلگرد و برش قطعات مختلف روی آن می شود. از خصوصیات و ویژگی های مثبت این ابزار می توان به دقت و سرعت بیشتر آن نسبت به ابزار برش پلاسما و همچنین ایجاد تغییرات کمتر روی مولکول ها و ساختار میلگرد اشاره کرد. تیغ روی این ابزار حدود ۴۵۰۰۰ هزار دور در دقیقه می چرخد و به همین دلیل هم نیاز به یک اپراتور ماهر و با دقت برای حرکت و برش میلگردها دارد. لازم به ذکر است به دلیل ریسک بالای این دستگاه برای اپراتور و همچنین شکسته شدن تیغه آن، اخیراً از این ابزار برای برش میلگرد استفاده نمی شود.
این ابزار برش حرارت مورد نیاز برای برشکاری میلگرد را به کمک تاباندن اشعه لیزر روی میلگرد تولید می کند. انواع لیزرها عبارتند از گازی، شیمیایی، جامد، فیبری و… که از بین این لیزرها تنها لیزرهای جامد و گازی برای برش دادن میلگردها و سایر فلزات کاربرد دارند. محبوبیت این ابزار بین اپراتورها بابت آسیب کمی است که دستگاه لیزر هنگام برش به میلگرد وارد می کند.
حال که با انواع برش های میلگرد و ابزارهای مورد نیاز برای برشکاری آشنا شدیم، نوبت آن است تا روش مناسب برای برش میلگرد را هم بشناسیم. برای این منظور باید تفاوت هر دو روش برش میلگرد را در نظر بگیریم که مهم ترین آن حرارت دادن میلگرد در روش برش گرم است. به دلیل تغییر ساختار مولکولی میلگرد در اثر حرارت دادن، دقت پایین و آسیب به اپراتور و میلگرد در این روش، معمولاً برش سرد میلگرد گزینه مناسب تری است.
برای برش صحیح و اصولی میلگردها باید به آئین نامه برش میلگرد اشاره کرد. در واقع این آئین نامه برش حکم راهنمای برشکاری میلگردها را دارد. همانطور که تا به اینجا متوجه شدیم، میلگردها را به دو روش سرد و گرم برش می دهند که هرکدام ابزار مخصوص به خود را نیاز دارند. برای مثال یکی از ابزارهای مناسب برای برش سرد، قیچی دستی است که وزن کمی دارد و برای حمل و نقل در هر پروژه ای مناسب است.
بنابراین هنگام استفاده از ابزار مناسب برش ابتدا باید وزن را در نظر گرفته و سپس متناسب با سایز و ضخامت میلگرد، بهترین روش را برگزید. برای مثال برای برشکاری میلگردهای ضخیم و قطور می توان از ماشین‌های برقی و یا برش گرم استفاده کرد. به طور کلی برای انتخاب بهترین و مناسب ترین روش برشکاری میلگردها باید نوع و ضخامت میلگرد، ابزارهای در دسترس و کاربرد آن ها را در نظر گرفت.
یکی از تجهیزات ساخت و ساز مهم که از صفر تا صد اجرای سازه ها کاربرد دارد، میلگرد است. انواع میلگرد در سایز، اندازه و قطرهای متنوعی تولید و ساخته می شوند و برای اینکه مطابق با نیاز هر سازه کاربرد داشته باشند، گاهی نیاز به برش و خمکاری دارند. بنابراین برش میلگرد در هر پروژه ای اهمیت داشته و به صورت غیر مستقیم روی کیفیت و دوام آن سازه تأثیرگذار است. به همین دلیل هم در این مطلب به سراغ معرفی روش های مختلف برشکاری میلگرد و انواع ابزارهای مورد نیاز برای انجام برش رفتیم و نحوه انتخاب روش صحیح برشکاری را بررسی کردیم. اگر شما نیز تجربه یا نظری در این زمینه دارید، خوشحال می شویم آن را با ما و سایر مخاطبان این صفحه به اشتراک بگذارید.